vrijdag 1 juli 2016

Omhoog met die lat...


Het denken in de Westerse wereld over economie en de economische wetenschap is volgens mij corrupt. Hoe maak je een product winstgevend? Wat betekent duurzaamheid eigenlijk?

Op dit moment maak ik leermethoden voor het VMBO onderwijs. Bij vier vakken gaat het alleen maar over economie en ondernemen. En in alle vakken komt economie en ondernemen voorbij als zorgvuldig gereedschaps, grondstoffen en materiaalgebruik en ook in de kosten en offerteberekening. 

Ik merk hierbij weerstanden op in het denken van docenten over economie. De leerlingen berekenen vaak irrealistisch hoge prijzen als ze alle materiaalprijzen en hun fictieve arbeidsloon optellen. Een Tshirtje kost dan al snel de hoofdprijs. De docenten zijn bang dat de leerlingen met dat soort ideeën niet klaar zijn voor de arbeidsmarkt. 

Dan maar een product uit lagelonenlanden en dan maar minder duurzaam werken met grond en hulpstoffen die goedkoper zijn? Of de ondernemer dan nog winst over houdt na de betaling van de huur? Geen idee. De laagste prijs, dat is de beste concurrentie. Maar is dat wel zo? Er zijn immers ook andere prijssegmenten. Niet iedereen denkt hetzelfde over de laagste prijs. 

Waarom is Nederland zo verzot geraakt op lage prijzen en vrijwilligerswerk? Zijn het de grappen van onze Zuiderburen? Waarom moeten ondernemers in de post, in de zorg en in het onderhoud in Nederland werken met een inkomen onder de armoedegrens? Waarom moeten mensen in de bijstand ineens voor een habbekrats verplicht gaan werken? Zijn we echt zo gemeen gaan denken over elkaar? Wat is er mis met goed zijn voor de planeet en goed zijn voor de mens (arbeidsomstandigheden en vrije tijd) en goed zijn voor de ondernemer (normale winst)? 

Waar is onze hoge beschaving van het padje af geraakt? Hoe komt het dat we neoliberaal zijn gaan denken? Waarom denken we over anderen altijd anders dan over onszelf? Is het het Angelsaksische model en de heiligverklaring van haar grondlegger Adam Smith? Een man die dacht dat mensen vooral luie gemakzuchtige wezens zijn. 

Neoliberaal kan alleen met een eerlijke prijs voor eerlijke producten en diensten die rekening houden met het evenwicht tussen people, planet en profit. Dat betekent streven naar maximalisatie van kwaliteit en prijs en verhoging van onze beschaving en emancipatie van mensen in onze samenleving. 

Ik wil vooral dat de leerlingen van nu het gevoel krijgen voor wat iets kost en voor wat het dan moet gaan opleveren. Dat is ook belangrijk in de duurzaamheid. Het gaat niet alleen om de planeet bij duurzaamheid. Het gaat ook om goed te leren nadenken over de mens (arbeidsomstandigheden) en de winst (voor jou als ondernemer en de winst voor ons allemaal). 

De winst zit volgens mij niet/nooit in het geld. De winst zit in ons denken over de werking van de economie en de plaats van people, planet en profit in de economie. Dat is wat duurzaamheid inhoudt, de belofte van een hogere beschaving. 

Alles heeft een reden. Economie is juist niet streven naar de laagste prijs ten koste van alles en iedereen. Of in simpele taal we willen niet terug naar slavernij en milieuvervuiling en naar zakkenvullerij. We willen naar beter en meer niet naar slechter en minder. En in termen van onderwijs en leerlingen willen we in school dus geen straatcultuur, pesterij of een battle of the fittest. Dus waarom dan ineens in onze samenleving wel? 

Duurzaamheid vraagt een positievere en opener houding van docenten over wat in economische termen in de wereld mogelijk is. Volgens mij is daarin alleen 'the sky, the limit', we willen geen 'race to the bottom'. Stop de uitverkoop van onze beschaving. Laten we leren anders te denken.

Ik vind het belangrijk dat goed werk ook stevig gehonoreerd wordt. Dat is goed voor mens en samenleving. Als leerlingen vooral leren dat datgene waar ze goed in zijn en plezier aan beleven geen sou oplevert in de samenleving dan spannen we de paarden achter de wagen. Volgens mij kan iedereen overal succes in hebben. 

Je geeft les in economie en ondernemen. Bij alle vakken moeten leerlingen kostenbewust te werk leren gaan. Dure materialen leveren een hogere prijs op. Dat is juist wat ze moeten leren. Jezelf nooit wegcijferen. Trots zijn op jezelf. Je niet laten leiden door wat anderen vinden, maar zelf iets vinden. Als jij als docent het gaat geloven help je je leerlingen daar ook mee. Omhoog met die lat.

zondag 29 mei 2016

Hoe basisinkomen leidt naar volledige werkgelegenheid?



"Material rewards are a pretty bad reason for doing the things that we do", dat zegt Barry Schwartz in zijn TED talk in september 2015. En hij is daarin niet de enige. Marx en Engels waren waarschijnlijk de eerste liberalen die al in een vroeg stadium opmerkten dat industrialisatie mensen afstompt tot robotachtige wezens. Een inkomen is de enige reden geworden dat we werken: "Work that is monotomous, meaningless and souldeadly", aldus Barry Schwartz. Barry verwijst in zijn speech naar de Schotse moraalfilosoof Adam Smith (1723-1790), die wordt beschouwd als de vader van de moderne economie.

Adam Smith legde in zijn boek The Wealth of Nations (1776) het fundament voor het liberale kapitalisme als vervanger van het mercantilisme, omdat de rijkdom in een land eenvoudig groter is dan de hoeveelheid goud en zilver in dat land en omdat goud en zilver zelf normaal te gebruiken grondstoffen zijn met een variabele eigenwaarde die geen basis is voor economische stabiliteit. Dit had twee belangrijke gevolgen: 
  1. het ontstaan van papiergeld naast goud en zilver als wettig betaalmiddel en
  2. het stoppen van het protectionisme van beroepsgroepen en gilden in landen, waardoor arbeid kon verhuizen naar fabrieken en naar landen met lagere lonen en/of betere technologie/kennis voor de productie van diensten en goederen (industrialisatie en specialisatie).
Deze overgang verliep snel in de net onafhankelijk verklaarde Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk, vooral door de economische crisis die veroorzaakt werd door de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. In Frankrijk bleef het mercantilisme bestaan tot de Franse revolutie en in Duitsland beheerste mercantilisme het denken nog tot in de twintigste eeuw. Uiteindelijk luidde WO II het einde in. Hoewel het in het rechts extremisme nog steeds bestaat en het denken en het verlangen naar vroeger beheerst.

Het is belangrijk om hier te constateren dat ons denken in de tijd der eeuwen meermalen is veranderd en dat ons huidige denken over economie en huishouden is gebaseerd op het werk van filosofen uit de 18e en 19e eeuw en nog maar 250 jaar oud is. De manier waarop wij denken over ons leven en de werkelijkheid (het universum om de mens heen en de aard van de mensen zelf) is aan voortdurende verandering onderhevig. Dat denken levert door de eeuwen heen strijd op tussen de volkeren, onder andere in de vorm van: oorlogen, verdedigingsmuren, ijzeren gordijn, genocide en holocaust.

Het streven naar één God/geloof of één ultieme Waarheid/wetenschap die voor alle mensen en voor het hele universum geldig is heeft veel bloed, zweet en tranen gekost. Evangelie, wereldrevolutie, Jihad, Verlichting, Verlossing zijn woorden die we zowel toekennen aan het redden van onze wereld als aan verschrikkingen die in ons recente verleden hebben plaatsgevonden en die we moeilijk kunnen vergeten en/of vergeven. 

Wat we feitelijk zoeken is denk ik niet zozeer de Waarheid, die voor alles en iedereen geldt, of die éne God, die de wereld en de mensen heeft gecreëerd. We worden vooral aangetrokken door een wereldorde die mensen een rechtvaardig, liefdevol en rustig bestaan geeft om in vrede met elkaar te kunnen leven. Een eerlijk en rechtvaardig gebruik van grond en hulpstoffen die de aarde en het universum de mensheid te bieden heeft. En we beginnen nu langzaam, meer dan ooit, te begrijpen dat wat wij beheren eindig is, ook al zullen huidige generaties het einde van deze zon en deze planeet niet meer meemaken. 

Gaan we terug in de tijd naar de zonaanbidders dan hadden zij al veel van diezelfde wetenschap en geloofden zij vooral dat de mens alleen afhankelijk is van de zon die de oorsprong was van alles. Nu weten we dat het universum onze wildste fantasieën van toen overstijgt. Dat we ontzettend nietig zijn vergeleken bij het heelal en dat we reusachtig zijn vergeleken met het kleinste deeltje dat we nu kennen. De vraag is wat we met deze kennis kunnen veranderen aan hoe we nu willen voortbestaan. 

De mogelijkheid dat de mensheid deze planeet op tijd kan verlaten, dringt maar langzaam tot ons door. Dat er zeer waarschijnlijk andere bewoonbare planeten zijn met eenzelfde zon als bron van alle energie. Dat mensen voor een reis door de ruimte intensief zullen moeten samenwerken. Om te overleven zullen we tot die reis moeten volstaan met de energie die de zon ons geeft. En we zullen moeten verreizen (verrijzen) voordat de zon is opgebrand. Dat duurt nog wel even. Zolang er zonlicht is kunnen we de zon gebruiken om iedereen van voedsel te voorzien tot de natuurlijke dood voor iedereen van ons daarop volgt. Het is tot die tijd één voor allen en allen voor één. 

Onze levensduur als mens is veel langer dan die van onze voorgangers en onze aantallen nemen daardoor nog steeds toe. Het aantal geboorten wereldwijd draagt niet meer bij aan de toename van de wereldbevolking. De één-kind-politiek in China en allerlei andere middelen voor geboortebeperking hebben  daar zeer belangrijk in bijgedragen. Dit is met name opvallend omdat veel bijbels en geloven nog steeds prediken: gaat heen en vermenigvuldigt u. Dat denken is gebaseerd op oude ideeën uit de tijd dat het aantal handen in de stam vooral licht werk maakte en bevolkingsomvang belangrijk was om oorlogen, voedselschaarste en epidemieën te overleven. 

Gelukkig hoeft de mens nu steeds minder arbeid te verrichten om in haar eigen behoeften te voorzien. Nieuwe wetenschap, technologie, robotisering en automatisering vergemakkelijken en verlengen ons leven. In een wereld waar arbeid steeds meer hoofdarbeid of hobby is, is nadenken over een vernieuwing van de economie en economische groei zinvol. Hoe bereikt de mens een goede balans tussen people (broederschap en gelijkheid), planet (lucht, water, flora, fauna, grondstoffen en hulpstoffen) en profit (vrijheid, vrije tijd, bad, bed en brood)?

Leven is door de eeuwen heen zowel een individuele opgave als een gezamenlijke opgave geweest. De wijze waarop mensen ruilen, jagen en verzamelen en hun huishouden in evenwicht houden neemt in iedere nieuwe tijd, nieuwe vormen aan. Vroeger renden we samen achter mammoets aan om te overleven, nu gaan we naar ons werk om daarna met de auto boodschappen te doen in de plaatselijke supermarkt. 

Als we doorgaan met economische groei en blijven werken en produceren zoals we dat nu doen verbruiken we veel te snel en ook teveel grondstoffen en hulpstoffen. De vervuiling van ons milieu is schadelijk voor de mens en planten en dieren. Bovendien profiteren door toenemende inkomensverschillen en machtsverschillen steeds minder mensen van de enorme welvaart die we samen opbouwen. Het is dus beter ons individuele leven en onze samenlevingen anders te gaan richten, inrichten en verrichten. 

Op onze aarde bezit 1% van de wereldbevolking inmiddels genoeg kapitaal om voldoende te produceren voor de overige 99%. We leven al in overvloed, ook al profiteert niet iedereen daarvan. Die 1% beheert al het kapitaal en huurt iedere dag de overige 99% in om waarde toe te voegen aan dat immense kapitaal. Dat kapitaal verplaatst zich dus iedere dag bij productie van kapitalist naar werknemer en bij consumptie weer van de werknemer naar de kapitalist. In de toekomst zal die wisselstroom van geld langzaam verdwijnen omdat er door technologie steeds minder werknemers in het productieproces nodig zijn. Het economisch systeem is dus geleidelijk aan het kantelen. We moeten ons huishoudelijk systeem op aarde herzien.

Ik stel voor dat we inkomen meer gaan zien als een mechanisme of stimulans om consumptie te stimuleren en mensen betrokken te houden in de samenleving. Zonder consumptie is productie immers overbodig en vervalt de werking van het economisch systeem. Mensen moeten altijd inkomen houden om in hun behoeften te kunnen voorzien. We kunnen naast ons huidige prestatieinkomen voor werk daarbij gebruik gaan maken van een basisinkomen. 

Basisinkomen neemt in het huishouden belangrijke zorgen weg en stimuleert mensen om te gaan doen wat ze altijd al hadden willen doen, hun creativiteit en talenten benutten. Hun dromen uit laten komen. Basisinkomen zorgt wereldwijd voor meer rechtvaardigheid, rust en orde die we zo hard nodig hebben. Basisinkomen is een vergoeding voor alles wat mensen vrijwillig doen. Het is daarnaast een eerlijke verdeling van alle arbeid die de zon iedere dag voor alle mensen verricht. Basisinkomen is voor iedereen gelijk, ongeacht wie je bent of wat je aan prestatieinkomen verdient.

In de Westerse samenleving is basisinkomen al decennialang een heel gewoon gegeven. Ons basisinkomen groeit ook ieder jaar. We krijgen basisinkomen in de vorm van basisonderwijs, basiszorg, welzijn, vrijwilligerswerk of filantropie, hypotheekrente-aftrek, allerlei gemeenschappelijke en maatschappelijke voorzieningen, bijstand, AOW, cultuur en wetenschap. Basisinkomen bestaat al en hoeft dus alleen maar eerlijker en eenvoudiger verdeeld te worden. Basisinkomen kan ook een armoedeval oplossen en meer vrijheid en rechten geven aan mensen die nu afhankelijk zijn van een uitkering met allerlei oneigenlijke plichten. 

Voor de invoering van een basisinkomen moet ons Westerse economische denken dat van Adam Smith en ons slavernijverleden, waarin mensen anderen discrimineren en onderdrukken, achter zich laten. De nadelen van dat denken merk je ook nu nog heel goed zodra je probeert over te stappen van basisinkomen naar prestatieinkomen of naast je uitkering wat wilt gaan werken. Als je aan het werk gaat val je maar al te vaak in een gat. Je inkomen gaat door het leveren van prestaties achteruit in plaats van vooruit. Dat kan niet.

Hoe kunnen we deze zwarte gaten in onze economie dichten? Dat kan door jezelf te bedenken dat iedereen altijd werkt. Volledige werkgelegenheid is allang een feit. Geen mens overleeft als hij geen arbeid verricht. Ook consumeren kost arbeid. We kunnen niet ademen, ons hart klopt niet, ons lichaam kan niet bewegen als er niet iedere dag brandstof in gaat. We voeden gratis onze kinderen op. 

De zon is een bijna eeuwige brandstof en hulpstof die het universum ons iedere dag gratis en voor niets geeft. Die zon is door de kapitalist onterecht tot eigendom gemaakt. Die zon heeft ooit onze fossiele brandstof gemaakt voor we geboren werden en die zon is aanwezig in iedere grondstof of hulpstof, iedere atoom, iedere molecuul en ieder deeltje op onze planeet tegenwoordig is. We hebben bij het gebruik van die welvaart allemaal gelijke rechten.

Basisinkomen is een verstandige en vanzelfsprekende oplossing en een logisch gevolg van mens zijn. Prestatieinkomen (waaronder bedrijfswinst) krijg je er dan bij als je iets doet dat in termen van het kapitalisme meerwaarde heeft. En laten we daarbij niet vergeten dat we ook zelf aan het einde van ons leven kapitalisten zijn. Want ieder mens renteniert of geniet van AOW voor hij dood gaat en laat zich verzorgen door zijn nazaten die voor hem of haar doorwerken, tot zijn of haar dood. En na je dood valt de rest van je kapitaal (je legacy) vanzelf toe aan je nazaten, want eigendom is net als het leven eindig.

Ieder mens is zowel een kapitalist als een werknemer/proletariër. Een basisinkomen zal in de economie leiden tot meer vrijheid, meer broederschap en meer gelijkheid voor de mensen. Het zal leiden tot meer rust, meer zekerheid en rechtvaardigheid. Het zal de mens maken tot wie hij/zij is. Een wezen dat leiding geeft en toekomst geeft aan alles wat onze planeet zal moeten verlaten voor zij sterft. 

De angst dat mensen niet meer zullen werken als zij basisinkomen hebben is eenvoudig een angst van moraalfilosofen, angsten uit de 18e en 19e eeuw die we nu samen moeten overwinnen. Basisinkomen geeft mensen de gelegenheid om te leren en te werken en om constructief vorm te geven aan hun eigen toekomst. Het enige dat we daarvoor moeten doen is anders gaan denken over economie, werk en inkomen dan we in het verleden hebben gedaan. 

Het hybride model waarin prestatieinkomen en basisinkomen samen gaan, houdt het midden tussen denken in mensen en denken in geld. Het is een best denkbare stap naar volledige werkgelegenheid en een betere benutting van ons gezamenlijk talent. Basisinkomen is eenvoudig te financieren met belasting, door van je prestatieinkomen (winst en loon uit arbeid) de helft in te houden en te delen met iedereen. Dit gebeurt al in de AOW. Het is een bestaand en beproefd systeem dat eenvoudig kan worden uitgebreid.

Wat denk jij?

dinsdag 3 mei 2016

Flessenpost

Enkele weken geleden kreeg ik een helaas ongedateerde tekst onder ogen die ik als tiener heb geschreven. Gezien de omvang van de wereldbevolking vermoed ik dat het ergens in 1985 is geschreven. Ik had hem destijds aan mijn tante gegeven en die heeft hem een jaar of dertig bewaard. Bij de verhuizing naar een kleiner appartement kwam hij boven water. Als puber en kind van twee gescheiden ouders, moeder een dolle mina en vader een oudere jongere, zat ik al jong vol met linkse ideeën en bijzondere ideeën over waar het met de wereld naartoe moest.


Het papier is vergeeld en mijn handschrift is wat slordig. Voor jullie heb ik er maar even een illustratie van gemaakt. Wat me opvalt is de eenvoud en tegelijk de verstrekkendheid. De woorden trillen nog na in de woorden People Planet Profit die John Elkington schreef in zijn boek Cannibals with Forks: The Triple Bottom Line of 21st Century Business. Woorden die Al Gore inspireerden tot het maken van de film An Inconvenient Truth (released 24 Januari 2006 op het Sundance Film Festival) een boodschap die hij vaak herhaalde onder andere op de GOP 21 op 3 December 2015, 18 jaar later.

In february van dit jaar gaf Al Gore zijn vierde Ted talk over Global Warming. En die Ted talk geeft antwoord op drie vragen over climate change met indrukwekkende beelden. Al Gore heeft naast slecht nieuws, vooral goed nieuws. Het antwoord op de eerste vraag geeft vooral het slechte nieuws. Gewoon verder kijken, want de antwoorden op de tweede en derde vraag zijn gelukkig heel optimistisch positief en echte eye openers. Bijvoorbeeld hoe de crisis in Syrië het gevolg was van voedselschaarste na een uitzonderlijke droogte.


En dit is nu, circa 30 jaar na mijn tekst. Wow, wat een impact;)

woensdag 20 april 2016

Heb jij de petitie Basisinkomen al getekend?

https://basisinkomen2018.nl
Het basisinkomen bestaat al in vele soorten en maten. We krijgen veel van onze overheid. Dat begint met aftrekposten en subsidies en we krijgen ook heel veel 'gratis'. We hebben recht op bijstand, AOW en kinderbijslag. We kunnen huursubsidie aanvragen of we krijgen hypotheekrenteaftrek. Het gras wordt gemaaid, het licht brandt, alle vormen van zorg en de school, de politie, de wegen en de voetpaden en nog heel veel meer lijken gratis, maar zijn het natuurlijk niet.
Van links tot rechts zijn er mensen die een basisinkomen willen. De verschillen zijn echter groot. Aan de rechterkant is het vooral een middel om te bezuinigen en een kleinere overheid te realiseren en meer vrijheid en eigen verantwoordelijkheid. Aan de linkerkant is het vooral de wens om maatwerk te kunnen bieden aan de burger, om de zaken voor de burger te vereenvoudigen en om te zorgen dat iedereen mee kan doen en kansen heeft.
Mijn idee over basisinkomen is een mix van beiden en behoorlijk innovatief en revolutionair. Ik wil ons BNP zo'n 740 miljard in tweeën delen. De helft van onze economie maken we dan liberaler (marktwerking) en de andere helft maken we socialer (basisinkomen). Iedereen met inkomen (persoon) of winst (bedrijf) levert de helft van zijn of haar winst of inkomen in en houdt de andere helft. De overheid int de helft van wat je verdient. Er komt bovendien een strenge scheiding tussen bedrijf en privé. 
Alle andere belastingen schaffen we af. Ja ook de accijnzen en ook de BTW en ook alle andere bellastingen en heffingen die je maar kunt bedenken. Je kunt hier eindeloos over discussiëren, maar dat doe ik even niet. De BTW laten bestaan kan, maar dan wordt hij aftrekbaar dus dat is alleen maar lood om oud ijzer.
De helft van 740 miljard is 370 miljard. Iedere burger krijgt 20.000 euro basisinkomen per jaar (17 miljoen maal 20.000 is 340 miljard. Ook je kind, ook je kleinkind, ook je ouders en ook je grootouders. Dit basisinkomen gebruik je voor zorg, onderwijs en wonen en je dagelijkse boodschappen. In principe is niets meer gratis. Het basisinkomen is ook onaantastbaar. Niemand kan er beslag op leggen.
Het hele BNP wordt volgens huidige marktprincipes verdeeld over bedrijven en private personen die de arbeid verrichten of de winst ervan nemen. Je werkt ervoor, je klant of je werkgever gunt het je. Je bent daarna verplicht hiervan de helft in te leveren. Er zijn geen aftrekposten of subsidies meer. Bij de helft die je mag houden krijg je nog 20.000 euro per lid van je huishouden van de overheid. Daar moet je wel alles van doen. Niets wat de overheid doet is meer gratis. Je betaalt voor onderwijs, voor de zorg, voor de gemeentelijke diensten.
Er is een kleine basisoverheid. De basisoverheid moet met 30 miljard basisinkomen rondkomen. Deze 30 miljard wordt op dezelfde manier als nu onder het Rijk, de gemeenten, de provincies en de waterschappen verdeeld. De basisoverheid zorgt voor wetgevende (Rijk, gemeenten, provincies, waterschappen), rechtelijke (rechters) en uitvoerende macht (openbaar ministerie, politie en inspecties). 
Wat doet de overheid nog wel? Toezicht houden, ruimtelijke ordening, politie, brandweer, ambulance, wegen en verkeersveiligheid, justitie, ontwikkelingssamenwerking, dialoog met werkgevers en werknemers enz. De ministeries die veel minder budget en macht hebben zijn volksgezondheid welzijn en sport, onderwijs cultuur en wetenschappen en sociale zaken en werkgelegenheid. Burgers die zich niet aan de wet houden kunnen voor de rechter worden gebracht. Scholen, banken, bedrijven en zorginstellingen worden door de overheid gecontroleerd op kwaliteit, maar niet meer op prijs. 
Er zijn in dit model/voorstel maar twee getallen die van belang zijn. 50% van het BNP en de 30 miljard die de overheid krijgt. Als het BNP daalt bewegen die twee cijfers mee. Basisinkomen en overheid zijn qua inkomen en uitgaven afhankelijk van BNP. Nederland zal dus mee moeten spelen in de wereldeconomie om haar BNP op orde te houden. We blijven dus allemaal werken om het BNP van Nederland zo hoog mogelijk te houden. 17 miljoen mensen, één team, één taak.
Wat zijn de voordelen? 
- het systeem is eenvoudig en overzichtelijk.
- het basisinkomen voorziet voor iedereen in bad, bed en brood en onderwijs en zorg.
- iedereen heeft dezelfde uitkering van arm tot rijk, er is geen stigmatisering meer.
- de verplichtingen die vaak komen met het huidige basisinkomen vallen weg.
- de aarde is van ons allemaal en de zon ook, de dagelijkse arbeid van de zon zit in het basisinkomen.
En tot slot nog dit. De energie die dagelijks toegevoegd wordt doordat mensen werken (fysieke en geestelijke arbeid) wordt beloond volgens de principes van de markt. Doe je iets waar niemand wat aan heeft behalve jijzelf (egoïsme) dan krijg je daarvoor niets dan je eigen voldoening. Doe je iets waar iemand anders iets aan heeft (altruïsme), dan wordt dat beloont met liefde en/of met klinkende munt. De basis is hiervoor is menselijke waardering en respect en een sterk onderling vertrouwen. Beschaam je dat dan kom je linksom of rechtsom in aanraking met de overheid (wetgever, uitvoerder, rechter).
Een dergelijk idee is groots. Er zijn nog vele details te geven. Maar in grote lijnen is dit wat ik onder een basisinkomen versta. Ik denk dat het heel veel oplost wat nu ingewikkeld en onrechtvaardig is geworden en niet transparant. Het is een nieuwe frisse manier van denken. Life is simple.
Wat denk jij?

woensdag 30 maart 2016

Oorlogstaal of dialoog


Wat vinden Oekraieners eigenlijk zelf van Rusland, van de US en van de EU? Dit gaat niet over het referendum, dit gaat over beelden en beeldvorming. Doubt information and Check the facts. 

Er zijn meer van dit soort video's. Verschillende en ook tegengestelde reacties van Russische zijde. Het referendum is een ethisch vraagstuk geworden. Bekijk de filmpjes. Ik hoop dat de filmpjes zonder ondertitels snel van ondertitels worden voorzien.

Wat ik wil? Ik wil dialoog, met Oekraïne, met Rusland, met moslims. Ik wil de cirkel van agressie en haat doorbreken. Ik wil dat mensen ruimte krijgen om hun eigen problemen op te lossen binnen hun eigen grenzen. Ik wil herstel van souvereiniteit en samenwerking tussen landen. De ethische vraag is wat eerst komt: Willen we dialoog en samenwerking of willen we oorlogstaal en revolutie?

Dit idee is zowel beangstigend voor het Westen en voor het Oosten. Souvereiniteit betekent het einde van onderdrukking het begin van democratie en het stoppen van terreur en de dictators die de terreur aanmoedigen. Zowel de staatsterreur als de terreur van opstandelingen. De vraag die daaronder ligt is: Helpen wij door samenwerking met dictators niet feitelijk ook de terroristen? Of beogen we slechts de val van de nieuwe muur?

En nog een gewetensvraag: Wie denkt dat 43 miljoen Oekraieners slecht zijn en 500 miljoen Europeanen goed? Of strikter: 17 miljoen Nederlanders goed?

dinsdag 9 februari 2016

De kracht van een open mind




Waarom wij, de mensen in de Westerse wereld, een chimpansee in een eenvoudige test niet kunnen verslaan?


Deze TED talk (2014) van vader en zoon Rosling is de moeite van het bekijken waard. Tenminste als je iets wilt leren over hoe jouw waarneming wordt beïnvloed door jezelf en door anderen. Ondanks onze voorsprong, de hulp van onderwijs, de hulp van de media en onze menselijke intuïtie beweegt ons brein letterlijk achteruit. Onze natuurlijke achterdocht (wantrouwen) haalt de objectief vast te stellen waarheid iedere keer weer in. 


Wie echt wil leren en weten moet iedere dag proberen zijn of haar persoonlijke ervaringen en gevoelens te overwinnen (vertrouwen). Probeer ondanks je toenemende ouderdom open minded te blijven. Blijf vragen stellen bij wat docenten, de media en politici je willen doen geloven. Is die crisis wel een crisis? Of worden we alleen maar verlamd door onze persoonlijke angsten en politici die die angsten telkens aanwakkeren?


Vader en zoon Rosling tonen wetenschappelijk aan waarom dromers en optimisten (chimps) vaker gelijk hebben dan geschoolde en goed geïnformeerde pessimisten en angsthazen (mensen). Watch and learn.

woensdag 27 januari 2016

Wees wijs met waarheid

‘Denemarken kocht eerste plek in ranglijst minst corrupte landen’
Opvallend veel Scandinavische landen in top 5

De Speld toont iedere dag aan hoe makkelijk het is om kranten vol te schrijven met wijsheid en waarheid.

Het zou wat zijn als mensen hun eigen waarheid wat meer met een korrel zout zouden nemen. We weten niet eens wat leven is, we geloven maar wat of we nemen het aan onder de aanname dat we het dan echt weten.

Het lastige van weten is dat het een soort misplaatst rechtvaardigheidsgevoel triggert. Een zwart-witte manier van denken over yin en yang, over goed en kwaad over nullen en enen, over lichtmassa en lichtgolf.

Pas als je de relativiteit van ons denken inziet en twijfel toelaat, kun je een ander begrijpen en nieuwe waarheid ontdekken en onze eeuwigheid en gelijkheid ervaren.

Goed is kwaad, 0=1, Yin is Yang, massa=licht. Het heelal heeft geen begin en geen eind. Het heelal is een perpetuum mobilé. Een eeuwig oscillerend orgaan met de naam God of Jaweh of Allah of heelal.

Het einde is het begin van iets nieuws en het begin was het einde van iets ouds.

Dat zegt de wet van behoud van energie. Actie is reactie, evenwicht, ik en jij, jullie en wij. Iedere kennis is bruikbaar, ieder begrip is inzicht vanuit een bepaald perspectief. Alleen liefde overwint onze verschillen.

Liefde is twijfel toelaten, het onvergeeflijke vergeven, weten dat 'niet weten' wijsheid is. En wie wijs is, overwint zichzelf en geniet van alles, vallen en opstaan, goed en kwaad, balancerend, als een kind zo blij, als een ouder zo verstandig, als een volwassene zo wijs.